Posłuchajcie siebie wśród nocnej ciszy. Wigilia najpiękniejszy dzień w roku!

Wigilia. Jak ją przeżyć, by nie sprowadzała się wyłącznie do obdarowywania się prezentami, pospiesznie wyszeptanych życzeń i przygód Kevina? Nasi przodkowie świętowali bez telewizorów i smartfonów, żyli skromniej, ale chyba duchowo byli od nas znacznie bogatsi.

W tym dniu rodzi się nadzieja

W tym samym czasie świętują katolicy i protestanci, a prawosławni swoją Wigilię obchodzą 6 stycznia. Dla wszystkich tego dnia rodzi się wielka nadzieja. To czas radości, bo na świat przychodzi Pan Jezus. Należy przeprosić za wszystkie złe rzeczy i otworzyć się na drugiego człowieka, który do nas przychodzi. Nie bez powodu jest przecież to dodatkowe nakrycie na wigilijnym stole.

- Wigilia w piękny sposób jest wpisana w polską tradycję – mówi ks. dr Rafał Zieliński, dyrektor Studium Teologii w Koninie, a zarazem proboszcz parafii Bł. Michała Kozala Biskupa i Męczennika w Lipnie. – Trochę paradoksalnie, ale widać to szczególnie u naszych rodaków za granicą. Jako doktorant miałem okazję prowadzić rekolekcje adwentowe w Niemczech. To dzielenie się opłatkiem, śpiewanie kolęd i postne potrawy są takie polskie. Tego przestrzega się nawet wiele lat po wyjeździe z Polski. Co ciekawe, Polacy opowiadali mi, że na kolację wigilijną bardzo chętnie przychodzą do polskich domów zaprzyjaźnieni Niemcy. Ta nasza Wigilia tak bardzo się im podoba.

Odświętnie, nie tak codziennie

W ciągłej gonitwie łatwo zatracić właściwe proporcje i skupić się wyłącznie na tej codziennej przyziemności – poszukiwaniu prezentów i sprzątaniu, a w ostatnich dniach na przygotowywaniu świątecznych potraw i walce ze splątanymi świeczkami na choinkę. To jest ważne, ale może warto nie dopuścić, by ten ciągły niedoczas i zmęczenie odebrały nam radość ze świąt. Piękny jest wspólny czas spędzany w kuchni, kiedy podczas gotowania i pieczenia nie tylko się żartuje, ale rozmawia się na naprawdę ważne tematy.

- Boże Narodzenie poprzedza Adwent, który jest okresem oczekiwania i wyciszenia – kontynuuje ks. dr Rafał Zieliński. – W tym czasie warto wsłuchać się w siebie, trochę ze sobą pobyć i odpowiedzieć na pytanie: „Czy jestem otwarty na drugiego człowieka?”. Dla wielu osób nadchodząca Wigilia jest czasem wielkiej niepewności, za naszą wschodnią granicą toczy się straszliwa wojna. Wielu Ukraińców znalazło schronienie w naszym kraju i nie przestają się martwić o swoich najbliższych. Historia narodzin Pana Jezusa nie jest wcale taka bajkowa. Maryi i Józefowi też towarzyszyła wielka niepewność, a cierpienie wpisuje się w ludzkie życie. Otwórzmy się na Pana Jezusa, który w każdym z nas chce wyzwolić miłość i daje nam kolejną szansę. Skorzystajmy z niej i przeżyjmy święta z bliskimi na rozmowach, a nie przed telewizorem. Może zaprośmy do siebie samotną sąsiadkę? Nikt nie powinien świętować samotnie. Nawet Pan Jezus, który urodził się w stajence miał przy sobie rodzinę i zwierzęta.

Choinka do Polski przywędrowała z ewangelikami

U ewangelików Wigilia i Boże Narodzenie wyglądają bardzo podobnie. To właśnie z nimi przywędrowała z Niemiec choinka do Polski, bez której żaden katolik nie wyobraża sobie Wigilii. Zwyczaj ten wywodzi się z Alzacji. Jako drzewko świąteczne pojawiła się w XVI wieku. Wielkim zwolennikiem choinki był sam Marcin Luter, który pielęgnował tę tradycję w swoim domu.

- Wraz z nadejściem Wigilii w naszych domach pojawia się choinka przystrojona łańcuchami, bombkami, światełkami i gwiazdą – opowiada ks. Dawid Mendrok, proboszcz parafii ewangelicko-augsburskich we Włocławku, Lipnie i Rypinie. - Zielona choinka symbolizuje drzewo życia w ogrodzie Eden, bombki to jabłko jako symbol grzechu, łańcuch przypomina węża, który kusi, a lampki i gwiazda to znak światłości Dzieciątka Jezus – Zbawiciela.

Dla ewangelików Adwent stanowi szczególny czas oczekiwania i przygotowania się na przyjście Mesjasza. Radość u dzieci potęguje kalendarz adwentowy – nie tylko ten z czekoladkami, bo są również takie z zadaniami do wykonania.

- My, dorośli przeżywamy Adwent już inaczej, tęsknimy za przyjściem Tego, który nas wykupi z grzechu, naszych słabości i poprowadzi w swojej światłości bezpiecznie przez życie – wyjaśnia ks. Dawid Mendrok. - Nabożeństwo wigilijne w Lipnie mamy o 13.00, w Rypinie o 15.00, a we Włocławku o 21.00. Różnorodność godziny związana jest z unią personalną tych trzech parafii ewangelickich na Kujawach i Ziemi Dobrzyńskiej. Nie da się wszędzie o jednej godzinie poprowadzić nabożeństwa wigilijnego po wieczerzy wigilijnej. Podczas nabożeństwa czytany jest fragment z Ewangelii św. Łukasza o Narodzeniu Pańskim. Śpiewane są kolędy, które łączą nas chrześcijan różnych wyznań. Zarówno ewangelicy, katolicy, prawosławni, jak i wolne kościoły chrześcijańskie śpiewają te same polskie i zagraniczne kolędy. Zdarza się, zwłaszcza przy kolędzie „Cicha noc”, że z uwagi na okres tłumaczenia mamy różne słowa.

Rodzinne rozmowy przy wigilijnym stole

Wigilijny wieczór we wszystkich domach gromadzi całe rodziny przy wspólnym stole. Zgodnie z regionalnymi tradycjami bywają różne potrawy, zdecydowanie postne. Przed rozpoczęciem wieczerzy wigilijnej czytany jest fragment historii Narodzenia Pańskiego, następnie wspólna modlitwa i dzielenie się opłatkiem. – Gdy po wieczerzy zbieramy talerze, każdy znajduje pod nim współczesne „sianko”, za które da się coś kupić - kontynuuje ks. Dawid. – To taka rodzinna tradycja. Na koniec kolacji jemy jedno jabłko, które dzielone jest na wszystkich domowników. Ten zwyczaj wywodzi się z domu rodzinnego mojego taty. Jak więc widać, każdy dom i region ma swoje tradycje.
Dla dzieci najważniejszy moment przypada po kolacji, kiedy w niewyjaśnionych okolicznościach, nagle i niespodziewanie, pod choinką znalazły się prezenty. - Kiedy ja byłem mały, a później nasze dzieci, w wigilijny wieczór z prezentami przychodził Aniołek, nie Mikołaj, bo ten przychodzi 6 grudnia - wspomina. - Aniołek był prawdziwy i ubrany cały na biało, miał skrzydła i zawsze taki znajomy głos.

Nie da się ukryć, że Boże Narodzenia to święta rodzinne. To łączy wszystkich. Dzieci przyjeżdżają do rodziców, aby wspólnie cieszyć się swoją obecnością i na wzór tej radości przeżywać obecność Dzieciątka Jezus. Teologiczny wymiar Świąt Narodzenia Pańskiego przewija się we wspólnie śpiewanych kolędach o Zbawicielu, Odkupicielu, Mesjaszu, Synu Bożym.

- Nabożeństwa w święta Bożego Narodzenia przepełnione są śpiewem pastorałek i Słowem Bożym o Światłości, która przyszła na świat, by rozproszyć mrok i ciemność naszego codziennego życia - wyjaśnia. - Najważniejszym znaczeniem świąt Narodzenia Pańskiego jest możliwość rozpoczęcia na nowo relacji z Chrystusem, który właśnie się narodził. Kiedy Pan Jezus mówi: „Cokolwiek uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, mnie uczyniliście”, wskazuje na relację, jaka ma panować w domu, rodzinie, szkole, pracy, miejscu naszego przebywania. Boże Narodzenie daje nam szansę na poprawę relacji z Chrystusem poprzez poprawę relacji z najbliższymi.

Skupmy się wokół siebie

Niech całe Boże Narodzenie stanie się czasem poświęcony najbliższym. Zostawmy politykę w spokoju i zajmijmy się tymi, których kochamy. - Wyłączcie telewizor, chociaż na godzinę, w telefonach ustawcie tryb samolotowy, niech nie pobudzają was bodźce zewnętrzne – radzi ks. Dawid. - A gdy nastanie taka dziwna cisza i nic nie będzie odwracało waszej uwagi, zacznijcie ze sobą rozmawiać, pytać babcię: „Jak to kiedyś było?” Zapytajcie dziecko, czy razem poukładacie puzzle lub Lego. Tak, jak Maria i Józef w wigilijny wieczór swój czas poświęcili tylko i wyłącznie Dzieciątku Jezus, tak i wy poświęćcie ten czas tym, którzy są dla was najważniejsi. A kiedy to się stanie, pójdźcie razem słuchać historii godowej o Narodzeniu Zbawiciela i śpiewajcie Mu radośnie kolędy.